Магауин Мухтар Муканович

Магауин Мухтар Муканович (1940 г.) – писатель, журналист, общественный деятель, переводчик.

Мухтар Муканулы Магауин родился в 1940 г. в Семипалатинской области, на земле великого Абая. В 1962 г. окончил филологический факультет КазГУ, а три года спустя – аспирантуру. Работал заведующим отделом литературной критики в газете «Қазақ әдебиеті», старшим научным сотрудником Института литературы и искусства       им. М.Ауэзова, доцентом кафедры казахской литературы Казахского педагогического института им. Абая, главным редактором издательства «Жазушы». Первый рассказ «Кешқұрым» опубликован в 1964 году в журнале «Жұлдыз».

В сборниках повестей и рассказов «Ақша қар» (1969), «Бір атаның балалары» (1973), «Қияндағы қыстау» (1977), «Көк кептер» (1979) описаны послевоенная мирная жизнь в городе и деревне, современная жизнь интеллигенции и студенческой молодежи.

Были изданы романы «Көк мұнар» (1971), «Шақан шері» (1984). В романе-дилогии «Аласапыран» (1981-83) описаны исторические взаимосвязи Казахстана с соседними государствами, межгосударственные дипломатические, социально-политические отношения во времена правления Тауке-хана (в кон. XVI — нач. XVII в.). В монографии «Қобыз сарыны» (1968) он исследовал и систематизировал творчество казахских поэтов XV-XVIII вв. Им составлена антология сочинений акынов-жырау: «Ал-даспан», «Бес ғасыр жырлайды», «Ай, заман-ай, заман-ай».

Научно-исследовательские труды «Ғасырлар бедері», «Қазақ, тарихынын, әліппeci» («Азбука казахской истории») охватывают 500-летний период казахской истории. Магауин — автор учебников «Қазак, хандығы дәуіріндегі әдебиет» (1992).

Ряд произведений М. Магауина переведён на языки народов мира. В 1997 году мэтр казахской литературы, лауреат Государственной премии Казахской ССР им.  Абая (1984), народный писатель Казахстана Мухтар Магауин был признан лучшим писателем тюркского мира и стал лауреатом престижной международной премии Фонда деятелей искусств и писателей Турции «За заслуги перед тюркским миром» (1997).

Произведения М. Магауина

Кітаптар –Книги:

  • Мағауин, Мұхтар. Шығармалар жинағы [Мәтін] : әңгімелер / М. Мағауин ; ред. Е. Дүйсенбайұлы. – Алматы : Жазушы , 2007. – 320 б.
  • Мағауин, М. Аласапыран [Мәтін] : тарихи роман / М. Мағауин. – Алматы : Жазушы, 1988. – 832 б.
  • Мағауин, М. Өмір жыры [Мәтін] : өнер адамдары туралы әңгімелер мен хикаяттар / М. Мағауин . – Алматы : Өнер, 1994. – 25 б.
  • Мағауин, М. Қазақ тарихының әліппесі [Мәтін] : деректі толғам / М. Мағауин . – Алматы : Қазақстан, 1995. – 208 б.
  • Мағауин, М. Көкбалақ және тамыздан соңғы әңгімелер [Мәтін] / М. Мағауин. – Алматы : Атамұра, 2004. – 248 б.
  • Мағауин, М. Тазының өлімі және одағай әңгімелер [Мәтін] : хикаят, әңгімелер / М. Мағауин. – Алматы : Атамұра, 2004. – 256 б.
  • Мағауин, Мұхтар. Көк мұнар [Мәтін] : роман / М. Мағауин ; ред. Е. Дүйсенбайұлы ; ҚР АҚПАРАТ МИНИСТРЛІГІ. – Алматы : Раритет, 2004. – 224 б.
  • Мағауин, М. Шақан шері және әдепкі әңгімелер [Мәтін] / М. Мағауин. – Алматы : Атамұра, 2005. – 288 б.
  • Мағауин, М. Қобыз сарыны [Мәтін] : XV-XVIII ғасырларда жасаған қазақ ақын, жыраулары / М. Мағауин . – Алматы : Мектеп, 2007. – 192 б.
  • Мағауин, Мұхтар. Қазақ тарихының әліппесі [Мәтін] : деректі толғам / М. Мағауин. – Алматы : Мектеп, 2008. – 240 б.
  • Мағауин, М. Аласапыран [Мәтін] : тарихи роман. 1-ші кітап / М. Мағауин;ред. Е. Дүйсенбайұлы . – Алматы : Жазушы, 2009. – 496 б.
  • Мағауин, М. Аласапыран [Мәтін] : тарихи роман. 2-ші кітап / ред. Е. Дүйсенбайұлы . – Алматы : Жазушы, 2009. – 416 б.
  • Мағауин, М. Шыңғыс хан және оның заманы [Мәтін] / М. Мағауин. – Алматы : Дәуір, 2011. – 608 б.
  • Мағауин, Мұхтар. Шыңғыс хан және оның заманы [Мәтін] : деректі тарихи хикая. 4 томдық. 2-т. / М. Мағауин. – Алматы : Дәуір, 2013. – 580 б.
  • Мағауин, Мұхтар. Шыңғыс хан және оның заманы [Мәтін] : деректі тарихи хикая. 4 томдық. 3-т. / М. Мағауин. – Алматы : Дәуір, 2014. – 556
  • Магауин М. Голубое марево [Текст]: роман / М. Магау­ин; пер. с каз. Ю. Герта. – Алма-Ата: Жазушы, 1976. -208 с.
  • Магауин М. Вешние снега [Текст] / М. Магауин. – М.: Сов. писатель, 1990. – 672 с.
  • Магауин М. Азбука казахской истории: [Текст]: докумен­тальное повествование / М. Магауин. – Алматы: Казахстан, 1997. – 224 с.
  • Магауин М. Смутное время [Текст]: исторический роман в 2 т. / М.

Магауин; пер. с каз. А. Курчаткина. – Алматы: Санат, 1998.

Т. 1. – 592 с.

Т. 2. – 448 с.  

  • Магауин, Мр. Кобыз и копье [Текст] : повествование о казахских акынах и жырау XV-XVIII веков / М. Магауин. – Алматы : Мектеп, 2003. – 176 с.
  • Магауин, М. М. Гибель борзого [Текст] : повесть : пер. с каз. / М. Магауин. – Астана : Аударма, 2003. – 80 с.

Литература о М. Магауине:

  • Джуанышбеков, Нурболат. Мухтар Магауин [Текст] : очерк жизни и творчества / Н. Джуанышбеков. – [Б. м.] : Алматы, 2004. – 56 с.
  • Магауин, Мухтар. Гибель Борзого [Текст] : повесть / М. Магауин ; пер. П. Косенко // Литературный Казахстан. – 2010. – № 2. – С. 68 – 100. : портр.
  • Мауленов, А. Постмодернистские мотивы в казахском романе периода независимости (на материале романа “Жармақ” М. Магауина) [Текст] / А. Мауленов // Мысль. – 2011. – № 3. – С. 53-57.
  • Хамзеева, Диляра. Звездные судьбы [Текст] : памятные даты февраля 2010 года / Д. Хамзеева. – (Калейдоскоп) // Мысль. – 2010. – № 2. – С. 93-95.