Алтай Аскар (Асқар Құмарұлы Алпысбай) (1963 г.) – писатель, член Союза писателей РК.
Родился 12 февраля 1963 года в г. Зайсан Восточно-Казахстанской области. После окончания КазПИ (1984, КазНПУ им. Абая) работал корреспондентом Куртинской районной газеты «Шұғыла» в Алматинской области, младшим научным сотрудником Дома-музея С. Муканова, ответственным редактором, заведующим отделом канала «Алатау» на Казахском телевидении. В 1989-1994 гг. – редактор, заведующий отделом литературной критики журнала «Жұлдыз», в 1994-1995 гг. – заместитель главного редактора информационного агентства «Ер Даулет», в 1995-1998 гг. – заместитель главного редактора, главный редактор журнала «Финансы» Минфина РК, в 1998-2004 гг. – ведущий редактор издательства «Атамұра». С 2004 г. – генеральный директор издательства «Арда».
Аскар Алтай автор более тридцати рассказов и повестей «Қызыл бөлтірік», «Қара бура», «Қаладағы құтпандар», «Жолаушы (Оқырманның әңгімесі)», романов «Алтай балладалары», «Алтайдың алқызыл модағайы», «Қайың сауған, ел ауған», «Сират (Алтай сагасы)», «Туажат (Тамұққа түскен сәуле)».
Его произведения были опубликованы в Англии, Турции, Китае и России.
Аскар Алтай победитель литературного конкурса международного фонда Сороса (1996), лауреат премии им. Т. Айбергенова (1999), лауреат Международной литературной премии «Алаш» (2001), обладатель золотой медали им. Франца Кафки (2011). В 2017 году за заслуги в развитии культуры Аскар Алтай награжден орденом «Құрмет».
Произведения Алтая А.
Алтай, Асқар. Таңдамалы : әңгімелер мен новеллалар. 1-том / А. Алтай. – Алматы, 2022. – 400 б.
Алтай, Асқар. Таңдамалы : повестер, әңгімелер, роман. 2-том / А. Алтай. – Алматы, 2022. – 400 б.
Алтай, А. Қыр мен қала хикаялары [Мәтін] : повестер мен әңгiмелер / А. Алтай. – Алматы: Санат, 1998. – 192 б.
Алтай, А. Алтай новелласы [Мәтін] : роман-миф. – Алматы: Өлке, 2001. – 292 б.
Алтай, Асқар. Казино : абсурд әлем новеллалары / А. Алтай. – Алматы : Атамұра, 2008. – 368 б.
Алтай, А. Киллер сауысқан [Мәтін] : повестер мен әңгiмелер / А. Алтай. – Алматы: Арда+7, 2013. – 400 б.
Алтай, А. Сират [Мәтін] : Алтай сагасы : роман/ А. Алтай. – Алматы: Арда, 2014. – 376 б.
Алтай, Асқар. Дегелеңдегі қызыл күн : әңгімелер мен повестер / А. Алтай. – Алматы : Арда+7, 2017. – 232 б.
О произведениях Алтая А.
Мантаева, А. Талғампаз талант [Мәтін] / А. Мантаева // Қазақ әдебиетi. – 2006. – 9-15 маусым. – Б. 9. – Жазушы Асқар Алтайдың шығармашылығы туралы.
Алтайқызы, Ә. Алтайдың Асқары [Мәтін] / Ә. Алтайқызы // Әдебиет айдыны. – 2007. – 10 мамыр. – Б. 10. – Жазушы Асқар Алтайдың “Алтайдың алқызыл модағайы” романы туралы.
Меңдеке, Ә. Соқыр қоғам, соқыр ұрпақ, соқыр… [Мәтін] / Ә. Меңдеке // Жас Алаш. – 2008. – 17 сәуiр. – Б. 5. – Жазушы А. Алтайдың “Қазақ әдебиетi” газетiнде (21 наурыз, 2008 ж.) шыққан “Көзжендет” деген әңгiмесi туралы.
Меңдеке, Ә. Сайтанның тiлеуi[Мәтін] / Ә. Меңдеке // Жас Алаш. – 2009. – 21 сәуiр. – Б. 5. – Жазушы Асқар Алтайдың “Көзжендет” деген әңгiмесi бойынша Қ. Отарбайдың салған картинасы.
Ментебаева, А. Туажаттың тылсым образы [Мәтін] / А. Ментебаева // Қазақ әдебиетi. – 2012. – 21 – 27 қыркүйек. – Б. 10,15. – “Туажат” немесе “Тамұққа түскен сәуле” роман-модерн жайында.
Тұрантегi, Д. “Туажат” романы хақында бiрер сөз [Мәтін] / Д. Тұрантегi // Жұлдыз. – 2012. – № 6. – Б. 172-176. – Жазушы А.Алтайдың “Туажат” романы жайында.
Майтанов, Б. Ар iсiн асқақтатқан [Мәтін] / Б. Майтанов // Жұлдыз. – 2013. – № 4. – Б. 177-182. – Жазушы А.Алтайдың “Алтай балладасы” романы жайында.
Муталиева, Р. Алтай балладасы [Мәтін] / Р. Муталиева // Ана тiлi. – 2013. – 14 – 20 ақпан. – Б. 5. – Жазушы Асқар Алтайдың “Алтай балладасы” романы туралы.
Әбдiрайым, Т.Көкбөрi рухты суреткер [Мәтін] / Т.Әбдiрайым// Қазақ әдебиетi.- 2013. – 8 – 14 ақпан. – Б. 10. – Жазушы Асқар Алтайдың шығармалары туралы.
Тұрсынбайұлы, Б. Қазақстандық және қазақ жазушысы [Мәтін] / Б. Тұрсынбайұлы // Қазақ әдебиетi. – 2013. – 22-28 қараша. – Б. 1,4.
“Киллер сауысқан”[Мәтін] // Қазақ әдебиетi. – 2014. – 7 – 13 ақпан. – Б. 2. – Жазушы Асқар Алтайдың “Киллер сауысқан” атты повестер мен әңгiмелер жинағы жарыққа шықты.
Әлiәкпар, Ә-С.Мифтiң жарқылы[Мәтін] : Асқар Алтайдың “Казино” әңгiмесi бойынша / Ә-С. Әлiәкпар // Қазақ әдебиетi. – 2014. – 27 маусым – 3 шiлде. – Б. 10. – Прозадағы сюжеттiк амал-тәсiлдерi жайлы.
Меңдеке, Ә. Қоғам қоясын ақтарған суреткер [Мәтін] / Ә. Меңдеке // Жамбыл. – 2014. – № 5/6. – Б. 186-190. – Жазушы Асқар Алтайдың “Көзжендет” әңгiмесi жайында пiкiр.
Самрат, Ж. Адамдар. Жылдар. Тағдырлар[Мәтін] /Ж. Самрат// Егемен Қазақстан. – 2015. – 20 қазан. – Б. 8. – ЖазушыАсқарАлтайдың “Сират” романытуралы.
Түсiпхан, Н. Жазушыжауапкершiлiгi [Мәтін] / Н. Түсiпхан // Қазақ әдебиетi. – 2016. – 1 – 7 сәуiр. – Б. 7. – Жазушы Асқар Алтайдың “Туажат” романы хақында.
Литература об Алтае А.
Книги
Балтабаева, Г. Тәуелсiздiк кезеңiндегi қазақ прозасы [Мәтін] : оқу құралы. – Алматы, 2012. – Қазiргi қазақ прозасындағы фантастикалық антропологияның көрiнiстерi: Б. 143-160.
Алтай Асқар // Картаева, Айжан Маратбекқызы. Әдеби өлкетану : шығыс Қазақстанның қаламгерлері шығармашылығы бойынша: оқу құралы / А. М. Картаева. – Өскемен : С. Аманжолов атындағы ШҚМУ “Берел” баспасы, 2016. – Б. 85-86.
Алтай Асқар // Шығыс жұлдыздары : энциклопедиялық анықтамалық. 1-т. Сөз зергерлері. Мәдениет майталмандары / құраст.: Ұ. Есдәулет, Қ. Құрмансейіт, Д. Кәпұлы ; ред. Қ. Құрмансейіт. – Астана : Фолиант , 2011. – Б. 19.
***
Литература Казахстана : энциклопедический справочник. – Алматы: Аруна, 2010. – С. 56.
Статьи
2001-2002 жылдардағыхалықаралық “Алаш” әдебисыйлығыныңлауреаттары [Мәтін] // Қазақ әдебиетi. – 2003. – 28 наурыз. – 3 сәуiр. – Б. 2.
” Бектасова, Г. Ауғанстанға барғысы келген Асқар [Мәтін] / Г. Бектасова // Түркiстан. – 2013. – 14 ақпан. – Б. 10. – Жазушы Асқар Алтай туралы.
Тәшен, Т. Табиғат туындыгерi [Мәтін] / Т. Тәшен // Айқын. – 2013. – 8 ақпан. – Б. 5. – Жазушы Асқар Алтай туралы.
***
Кадыров, Б. Из истории века двадцатого [Текст] / Б. Кадыров // Казахстанская правда. – 2015. – 21 октября. – С. 8. – В Национальной академической библиотеке РК состоялась презентация романа “Сират” Аскара Алтая.
