Риддер — Шығыс Қазақстан облысының солтүстік-шығысындағы қала (1932 жылдан), темір жол станциясы. Іргесі 1784 жылы орыс инженер-технигі Ф.Риддер осы маңнан полиметалл кенін ашуына байланысты қаланды. 1941 жылға дейін Риддер, 1941 — 2002 жылы Лениногорск деп аталған. 1917жылға дейін қала шетел капиталистерінің қолында болған. Шығыс Қазақстан облысындағы Риддер қаласы 1786 жылы Риддер кенті ретінде негізгі қаланған және кен орнын бірінші ашқан инженер Филипп Риддердің есімі берілген.XX ғасырдың басында кенттегі халық саны 4 мың адам болды, ең көп шоғырланған кезең 70-ші жылдары- 72 мыңнаң артып түсті. Бүгінде қалада 61,5 мың адам тұрады. Қазіргі Риддер қаласының аумағы 3387220 шаршы километрді құрайды. Облыс орталығы — Өскемен қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 101 км жерде, Үлбі және Иванов жоталарының аралығында, Үлбі өзенініңжағасында, теңіз деңгейінен 1000 м биіктікте орналасқан. Негізгі өзендері Тихая, Филипповка, Быструха, Громотуха, Журавлиха, Шаравка, басқа да өзендер таудан ағатындықтан ағыны қатты, жағалаулары тасты болып келеді. Өлкеде суық родон суы көздерінің бар екендігі анықталды, емдік мақсатта пайдалануға болады. Риддерде кен өндіру және түсті металдар өнеркәсібінің салалары дамыған. Риддерді қоршаған тамаша табиғат туристік саланы дамытуға, оған тек қана қала тұрғындары емес, облыс, республика, алыс және жақын шет елдердегі туристік ұйымдарды қатыстыруға алғы шарттар толығымен бар. Қала аймағында бірнеше туристік және спорттық базалар орналасқан. Қалада көлік және байланыс кәсіпорындары, құрылыс фирмалары, тамақ және күту саласындағы кәсіпорындар табысты қызмет атқаруда.
Риддер қаласы Өскемен агломерат құрамына кіреді, түрлі түсті металдардың кен орындарымен, су және орман, құрылыс материалдарын өндіру қорларымен қамтамасыз етілген. Түрлі түсті металдар кен орындарының ішінде алтын араласқан қорғасын-мырыш кендері, күміс, кадмий, сүрме, күшәлә, қалайы, темір, күкірт және басқа элементтер басым. Құрылыс материалдарының ішінде кірпіш шикізаттары, түйіршек-құмқоспалары және құмдар мол. Лениногор «шұңқыры» таулы, орманды дала ландшафт өңіріне жатады: қоңыр-қылқанды тайга, аралас ормандар, бұталар және әртүрлі шөп түрлері көп. Риддер қаласы маңайының басым бөлігін шыршалы орман алып жатыр. Жер бедері таулы болғандықтан шаруашылық мақсатында кеңінен пайдалануға қиындық келтіреді.
Мұнда қорғасын, күміс, алтын өндіретін және түгелімен қол еңбегіне негізделген бірнеше ұсақ кеніштер мен қуаты шамалы балқыту зауытыты жұмыс істеді. Кеңес үкіметі және 2-дүниежүзілік соғысы жылдары жаңа техникамен жабдықталған қуатты кеніштер мен байыту және балқыту зауыттары салынды. Риддер Қазақстандағы түсті металлургияның ірі орталықтарының бірі. Қалада “Қазмырыш” АҚ-на қарайтын қорғасын, мырыш және сирек металдар өндіретін кеніштер (Сокольный, Быструшин, Андреев, Тишинский), екі байыту комбинаты, балқыту зауыты жұмыс істейді. Басқа өнеркәсіп салаларынан Риддерде “АЭС ТЭЦ” ЖШС-і, “Нан комбинаты”, “Напитки”, “Сұлулық”, “Шем-Азат” және “Арман” АІ-тарына қарасты құрылыс материалдары мен ағаш өндіру және өңдеу комб-тары бар.
Білім беру, мәдениет және денсаулық сақтау мекемелерінен Риддерде агр.-тех. колледж, екі кәсіптік-тех. мектеп, жалпы білім беретін 19 мектеп, музыкалық мектеп, балалар бақшасы, кітапханалар, демалыс саябағы, Мәдениет сарайы, Инженерлер үйі, стадион, қалалық клиникалық аурухана, полиметалл комбинатының ауруханасы мен емханасы, тубдиспансер, балалар ауруханасы, т.б. бар. Дәрілік өсімдіктерді жинау және оларға селекция жүргізумен айналысатын 1935 жылы құрылған КСРО ҒА Шығыс бөлімшесінің Алтай ботаник. бағы жұмыс істейді. Қала арқылы Түрксіб темір жолының Локоть — Риддер темір жолы тармағы өтеді.
- 1.Шығыс Қазақстан облысының географиялық атаулары [Мәтін] / ред. С. М. Байхонов; алғы сөз авт. Б. Баяров. – Өскемен : Қазақстан Жазушылар Одағының ШҚО бөлімшесі, 2003. – 185 б.
- 2.Шығыс Қазақстан облысы сәулет және монументальды ескерткіштерінің тізбесі = Свод архитектурных и монументальных памятников Восточно-Казахстанской области [Мәтін] / ред. Т. Түсіпбеков, К. Еркасов. – Өскемен: Шығыс Қазақстан облыстық мәдениет пен өнерді қолдаудың мемлекеттік қоры, 2005. – 234 б. : фот., фот.цв., карты. – қазақ және орыс тілдерінде.
- 3.Қазақстан табиғаты [Мәтін] : энциклопедия. 3-т. Қ – М / ҚР Байланыс және ақпарат м-гі ; бас ред. Б. Ө. Жақып. – Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2011. – 304 б.
Қазақстан табиғаты [Мәтін] : энциклопедия. 4-т. / бас ред. Б. Ө. Жақып. – Алматы : Қазақ энциклопедиясы, 2012. – 304 б. : суретті.
