Қасым Қайсенов (1918—2006), жазушы және партизан.
Қасым Қайсенов 1918 жылы 23 сәуірде Шығыс Қазақстан облысының Асубұлақ ауылында дүниеге келген. 1938 жылы Өскемен саяси ағарту техникумын тәмамдап, 1953 жылы Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің партия мектебін бітірген. 1939-40 жылдары Павлодар облыстық халық ағарту бөлімінің инспекторы болып қызмет атқарды. 1940 жылы Қызыл Армия қатарына шақырылып, Ұлы Отан соғысына қатысты.
Соғыс жылдарында Қайсенов партизан қозғалысына қатысып, жау тылында партизан отрядына басшылық етті. 1945–1953 жылдары Қазақстанның Жоғарғы Кеңесінің Президиумында, Жамбыл облысының Джувалин және Свердловск аудандарының атқарушы комитеттерінде жауапты лауазымдарда жұмыс істеді. 1953-1970 жылдары Қазақстан Жазушылар одағында қызмет атқарып, «Жазушы», «Қайнар» баспаларында редактор және бас директордың орынбасары болды.
Қайсеновтің шығармашылығының негізінде оның партизандық өмірі, қаруластарының тағдырлары жатыр. Оның әскери тақырыптағы шығармалары арасында «Жас партизандар», «Илько Витряк», «Переяслав партизандары», «Өлімнің тырнағынан», «Жау тылында», «Партизан жолдары» сияқты жинақтар мен әңгімелер, повестер бар. Бұл шығармалар Кеңес Одағындағы көптеген халықтардың тілдеріне аударылған. Сонымен қатар, Қайсенов М. Муратовтың «Ломоносов жастығы», Н. Томанның «Бейтаныс жер», М. Джалельдің «Пошта жәшігі» повестерін қазақ тіліне аударған.
Қасым Қайсенов «Богдан Хмельницкий» орденінің 3-дәрежесімен, екі рет Отан соғысы орденінің 1-дәрежесімен, басқа да ордендер мен медальдармен марапатталған.
Қасым Қайсеновтің шығармалары:
- Кайсенов К. Из когтей смерти / К. Кайсенов; ауд. П. Якушева. – Мәскеу: Воениздат, 1962. – 160 бет.
- Кайсенов К. Народные мстители / К. Кайсенов. – Алматы: Жалын, 1978. – 364 бет.
- Кайсенов К. Партизанские тропы: Документалды повестер мен әңгімелер / К. Кайсенов. – Алматы: Жазушы, 1985. — 360 бет.
- Кайсенов К. Страна моего детства: Повесть / К. Кайсенов; ауд. Л. Кривацекова. – Алматы: Жалын, 1983. – 120 бет.
Қасым Қайсенов туралы әдебиет:
- Акашева, Сарина. Тропою партизанской славы / С. Акашева // Дружные ребята. — 2018. — 8 мамыр (№ 19). — С. 3.
- Долгопятов Р. Я должен рассказать …: К 70-летию Касыма Кайсенова / Р. Долгопятов // Рудный Алтай. – 1993. – 22 сәуір (№44). – С. 4.
- Каир К. Герою Украины в Казахстане – 85 лет: О награждении партизана-писателя К. Кайсенова орденом «За заслуги перед Украиной» ІІ дәрежесі / К. Каир // Рудный Алтай. – 2003. – С. 1.
- Малько, Людмила. В Усть-Каменогорске открыт памятник участнику войны и писателю Касыму Кайсенову / Л. Малько // Мәдениет жаршысы = Вестник культуры. — 2010. — №5. — С. 20.
- Сергеев А. Остаться живым и свободным: Героические пути К. Кайсенова / А. Сергеев // Қазақстанның шындығы. – 1998. – 1 мамыр. – С. 11.
